INHOUD

1. Voorwoord (PA4XA)

2. Maandag 5 februari 2018 (Bestuur)

3. FT8 booming (PA0FVH)

4. Michael Faraday (Overgenomen uit de nieuwsbrief van PI4HAL)

5. Slotwoord (PA4XA)

1. Voorwoord

STORM!!! Wow, het was kort meer heel hevig. De tuinmeubelen leiden hun eigen leven in onze tuin, de weergoden waren blijkbaar van mening dat een kleine verplaatsing het nog gezelliger zou maken. Ik heb dit nog nooit mee gemaakt, ook niet tijdens die befaamde januari storm ik meen in 1990. Met angst en beven heb ik het allemaal aangezien. Ondanks de storm toch gewoon aan het werk. Omgewaaide bomen, omgewaaide vrachtauto's, zeewater over de afsluitdijk op de rijbaan, het ging even hevig tekeer. Toen ik naar huis reed was er maar één gedachte, hoe is het er thuis aan toe? Pannen nog op het dak en de ANTENNES, oei oei?! Maar zie daar alles zag er normaal uit, op de tuinmeubelen na. Alle pannen nog op het dak, geen rare dingen aan de antennes te zien, ze stonden nog exact in dezelfde richting. Alles goed bekeken en alles maar eens aan. Ik hoor ruis, ik hoor storing, ik hoor stations. OK, vermogen er op en ja hoor alles is als normaal. Nu een wee of twee later is alles weer normaal en heb ik geen schade, voor zover ik nu weet? Ik hoop dat de weermannen gelijk hebben, één keer in de 15 jaar is echt ruimschoots voldoende en wat mij betreft wat te veel. Ik ben benieuwd of we allemaal ongeschonden uit de strijd (storm) zijn gekomen? Ik weet dat bij Jim op de heilige grond eea gesneuveld is, ik hoop dat het daar weer allemaal goed komt. Maar andere verhalen heb ik niet, jij wel? Stuur me foto's en jouw ervaringen, kunnen we er allemaal weer van leren en huiveren. Zendamateur zijn is leuk, maar storm en onweer kunnen me echt gestolen worden.

Tsja en dan is er altijd weer die ALV, eerste maandag van februari. Voor de meesten een opgelegd nummer, maar het moet en is belangrijk. Het moment om kritisch te zijn en mee te denken met het bestuur van onze afdeling. Goede ideeën en handjes erbij zijn zeer welkom. Neem dus aub de moeite om overmorgen ook te komen, er is altijd nog voldoende tijd voor onderling QSO en dat is altijd gezellig. Komen dus!

2. Maandag 5 februari 2018

Zoals gewoonlijk in Februari de ALV. Op de agenda staan ook weer bestuursverkiezingen, altijd een heikel punt. Willen we onze eigen afdeling houden dan moeten we toch een bestuur hebben, dus als je daar een bijdrage aan wilt leveren geef je op. Het kost je niet de wereld aan tijd en is ook geen hogere wiskunde, maar wordt wel enorm op prijs gesteld door de leden. De bijeenkomst is zoals gewoonlijk in het

clubgebouw van de hengelsport vereniging in Purmerend, aan de Vrouwenzandstraat 157 in Purmerend. De avond begint om 20.00 uur en Marjan (of een vertegenwoordiger) zal er weer zijn om ons te voorzien van de uitgebreide natjes en droogjes. Erwin, onze QSLmanager, is er weer en heeft de QSLkoffer bij zich met een enkele nieuwe kaarten.

3. FT8 booming

Op de website van Michael Wells G7VJR, de man achter ClubLog, staat een ineressante grafiek. De grafiek is gemaakt uit QSO gegevens van gebruikers die hun log hebben geüpload naar ClubLog. In 2017 hebben 8000 gebruikers van FT8 46000 callsigns gelogd. De grafiek is gebaseerd op 32 miljoen QSOs (alle modes) in 2017, die zijn geüpload naar ClubLog waarvan 4,8 miljoen FT8 QSOs. Deze grafiek laat heel duidelijk een sterke toename in FT8 QSOs zien en de afname in alle andere modes is ook duidelijk zichtbaar. Voor alle (toekomstige) gebruikers van FT8 lees de “FT8 Operating Guide” van Gary Hinson ZL2iFB eens door en zet een vinkje in “Hold TX frequency” in WSJTX en verander dit nooit meer (altijd SPLIT werken). 3Y0Z Bouvet DXpedition in FT8 (verkort aanroepen direct met signaalrapport), we gaan het meemaken! Credit: clublog.org Fred PA0FVH (bewerkt door PA4XA)

4. Michael Faraday Michael Faraday, FRS (Newington Butts bij Londen, 22 september 1791 – bij Hampton Court Palace, 25 augustus 1867) was een Brits natuuren scheikundige. De natuurkundige William Henry Bragg, winnaar van de Nobelprijs in 1915, kenmerkte Faraday als volgt: "Prometheus heeft, zegt men, ons mensen het vuur geschonken; aan Faraday danken wij de elektriciteit".

Faraday was de derde zoon van James Faraday, een arme hoefsmid, en boerendochter Margaret Hastwell en kwam ter wereld in Newington Butts, Surrey (nu een wijk in Zuid Londen). Hij kwam uit een gezin van vier kinderen. Voor Michaels geboorte woonden zijn ouders met de oudere zus Elisabeth (17871847) en broer Robert (17881846) in het kleine dorp Outhgill in het toenmalige graafschap Westmorland in het noorden van Engeland. Hij werd lid van een wetenschappelijke vereniging, de City Philosophical Society in Londen, die iedere week lezingen, debatten en experimenten organiseerde. De eerste lezing die Faraday hield, handelde over de aard van elektriciteit.

Scheikunde

Gedurende de jaren 1810 en 1820 werkte Faraday als laboratoriumassistent voor de hoogleraar Davy en diens opvolger William Thomas Brande. Binnen enkele weken vertrouwde mentor Davy hem de bereiding toe van gevaarlijke instabiele chemische verbindingen, zoals stikstoftrichloride. Vermoedelijk kreeg Faraday gedurende hun gezamenlijke rondreis door Europa dagelijks privéles van Davy. Onderweg voerden ze proeven uit. Onder het toeziend oog van Louis GayLussac isoleerden ze het element lood en in de Accademia del Cimento in Florence verbrandden zij met een lens een diamant in zuurstofgas tot koolstofdioxide. Hiermee toonden ze aan dat diamant een verschijningsvorm van koolstof is.

Terug in Londen stond hij Davy bij toen deze de mijnlamp (1816) en de kathodische bescherming uitvond. In 1819 was Faraday opgeklommen tot een vooraanstaand scheikundige in Engeland. Tussen 1818 en 1822 werkte hij nauw samen met medisch instrumentmaker James Stoddart om de kwaliteit van staal te verbeteren. In 1823 ontdekte hij hoe het scheikundige element chloor vloeibaar gemaakt kon worden, een gas waarvan werd aangenomen dat het niet vloeibaar gemaakt kon worden. En in 1825 ontdekte hij de tot dan toe onbekende verbinding benzeen (C6H6), de eerste en eenvoudigste vorm van vele aromatische koolwaterstofverbindingen die gevonden werden. Een prestatie van Faraday die minder vaak wordt vermeld, is dat hij ook de rubberen luchtballon uitvond. In plaats van dierlijke ingewanden, waarvan al honderden jaren ballonnen werden gemaakt, waren Faraday's ballonnen hygiënischer: ze bestonden uit twee tot een zak aan elkaar 'gelaste' vellen rubber. Gevuld met waterstofgas gebruikte hij deze bij zijn experimenten bij het Royal Institution. In 1832 en 1838 kreeg hij de Copley Medal. Verder tweemaal (1835 en 1846) de Royal Medal en 1846 de

Elektromagnetisme

Experiment met elektromagnetische rotatie (1821)

In 1820 ontdekte de Deense natuurkundige Hans Christian Ørsted dat een magneetnaald van richting verandert zodra deze in de buurt wordt gebracht van een stroomvoerende geleider. Aan de hand van dit verschijnsel begon Faraday experimenten te doen en ontdekte hij de relatie tussen elektriciteit en magnetisme. Zelf veronderstelde hij dat dit kwam doordat de elektrische stroom cirkelvormige magnetische krachtlijnen rond de draad liet ontstaan.

Door een stroomdraad tussen de polen van een hoefijzermagneet te spannen toonde hij aan hoe elektrische en magnetische krachten veranderen. De op elkaar inwerkende krachten doen de draad ronddraaien – het basisprincipe van de elektromotor. In 1821 ontdekte en demonstreerde hij de eerste elektromotor: de homopolaire motor. Faraday was ervan overtuigd dat magnetisme elektriciteit kon opwekken. Op 29 augustus 1831 ontrafelde hij het verschijnsel van elektromagnetische inductie, oftewel opwekking van elektrische stroom in een geleider die beweegt in een magnetisch veld. Hiervoor gebruikte hij twee rond een ring van weekijzer gewonden draadspoelen. Met aan de ene spoel een batterij en aan de andere een galvanometer (een instrument om de stroomsterkte te meten) bevestigd, gaf de meter alleen uitslag wanneer hij de stroom in de eerste spoel inof uitschakelde.

Faraday merkte dat als de kracht van een magneetveld toeof afnam er een elektrische stroom ontstond. Oftewel: een verandering in magneetsterkte doet een stroom ontstaan. Op basis van Faraday's experimenten ontwierp de Fransman Hippolyte Pixii in 1832 de eerste bruikbare dynamo, terwijl de Amerikaan Charles Grafton Page in 1837 een verbeterde versie van de elektromotor presenteerde. De door hem opgestelde theorieën over inductie stelden de Schot Maxwell in 1865 in staat om zijn samenvattende Wetten van Maxwell te postuleren. Intussen vervolgde Faraday zijn elektrische experimenten. In 1832 toonde hij aan dat elektriciteit geïnduceerd door een magneet, voltaïsche elektriciteit uit een batterij en statische elektriciteit alle één en dezelfde waren. Van groot belang waren zijn onderzoekingen naar de capaciteit van condensatoren. Mede hierdoor werd de eenheid van capaciteit, de farad, naar hem vernoemd.

Elektrochemie

Faraday legde ook de basis voor de elektrochemie met een aantal experimenten met elektrolyse. Reeds in 1833 beschreef hij de beide naar hem genoemde elektrolysewetten. Via nauwgezet onderzoek kwam hij tot het inzicht in de hoeveelheden waarin de verschillende stoffen door elektrolyse werden gesplitst. Hij vond het belangrijk dat de instrumenten voor elektrolyseproeven gestandaardiseerde namen zouden krijgen, en hij vroeg de filosoof en wiskundige William Whewell in Cambridge om advies. De namen die de klassiek geschoolde Whewell samen met Faraday introduceerde gebruiken we vandaag de dag nog: ion, elektrode, anode en kathode.

Faradayeffect

Midden jaren 1840 begon Faraday aan een reeks experimenten waarin hij trachtte te ontdekken of elektromagnetisme invloed kan uitoefenen op de manier waarop licht gepolariseerd wordt door doorzichtige substanties. Na proeven met verschillende soorten glas ontdekte hij dat bij loodglas magnetisme inderdaad de polarisatie van licht beïnvloedt. Dit magnetooptisch effect werd naar hem vernoemd: het faradayeffect. Met zijn experiment toonde hij voor de eerste keer in de geschiedenis aan dat er een verband bestaat tussen licht, magnetisme en elektriciteit, algemeen bekend als elektromagnetische straling.

Kooi van Faraday

De Kooi van Faraday is een constructie van elektrisch geleidend materiaal die statische elektrische velden buiten de kooi houden. Statische magnetische velden kunnen wel tot de kooi

5. Slotwoord

In deze nieuwsbrief een artikeltje over de opkosmt van FT8. In dat kader kan ik melden dat ik FT8 operationeel heb op mijn IC7300 en dat de eerste FT8 qso's op 6 meter in het log staan. Ondank de enorme PLC storing lukt het toch om op 50.313 qso's te maken, dat geeft wel aan hoe krachtig deze nieuwe mode/techniek is. Overigens worden QSO's bijna automatisch gemaakt dus heel blij van een QSO wordt ik in ieder geval niet, maar het feit dat ik het werkend heb gekregen en dat het kan geeft me toch veel voldoening. Bijkomend voordeel is dat je op 6 en 4 meter ondanks het uitblijven van tropo en Es in dit seizoen toch qso's kan maken en nieuwe vakjes kan scoren, die wat dichterbij zijn namelijk. Mijn best DX met FT8 op 6 meter zonder echte 6 meter condities is 458 km, een Engelsman. Leuk toch?

In deze nieuwsbrief een wat mij betreft geweldig artikel over Michael Faraday, leerzaam en goed geschreven. Echt de moeite waard om niet alleen aan de kooi van faraday te denken, maar ook over al het bijzondere wat deze man heeft ontdekt. Wij maken iedere dag weer gebruik van zijn gedachtegoed. Ik vraag me wel eens af of er in onze tijd nog zulke bijzondere mensen zijn? Als je er goed over nadenkt dan zijn er misschien tien mensen op deze aarde geweest die bepalend zijn geweest voor de technisch ontwikkeling van de mensheid, bijzonder toch?

Tot maandag, de stukken voor maandag heb ik op verzoek van de secretaris de afgelopen weken al gestuurd!

Best 73's en tot maandag,

Sietse (PA4XA) Redacteur A56