MKT condensatoren , 1 nF –-820 nF

Alles gratis, bij meerdere liefhebbers zal ik door loting bepalen wie het krijgt. Heb ook nog trafo’s , potmeters en elco’s te geef.

Ik heb ook nog een paar meetinstrumentjes over en die mogen om niet weg. Gaat om een Hansen SWR-3 en een AEC SWR-50

De Hansen meter heeft ook een antenne aansluiting, dus ook als veldsterkte meter te gebruiken. Deze meter werkt zelfs op 70 cm. De AEC SWR-30 heeft twee meters , alleen is een kunststof meterglas voorzien van een barst. Werkt evengoed .. goed, hi. Dus voor liefhebber .. voor geen geld leuke metertjes .

73, Stef pa0sjm@veron.nl

8. Zonnepanelen (aarding)

Er is nog veel onduidelijkheid over aarding van PV installaties (in de volksmond zonnepanelen genoemd). Onlangs stond in het installatiejournaal (https://www.installatiejournaal.nl) een artikel over het aarden van PV installaties. Pieter Kremer, directeur van Conduct Technical Solution, doet hierin de uitspraak dat door de razendsnel groeiende PV-markt installateurs onvoldoende kennis opdoen over aanpalende zaken. Met alle gevolgen van dien.

Tijd is geld “Omdat de vraag naar PV-installaties zo groot is gunnen installateurs zich geen of te weinig tijd om kennis op te doen over onderwerpen waar de gebruiker van de installatie weinig of geen weet van heeft, zoals bliksembeveiliging of -aarding. Omdat het vaak gaat om slechts een heel klein onderdeel van de installatie zijn installateurs geneigd hier minder hier aandacht aan te besteden. Eigenlijk vreemd als je beseft dat de investering in aarding in verhouding tot de investering in de totale pv-installatie erg laag is. Maar als het mis gaat is de schade vele malen groter.”

Wat is aarding? Aarding is het geleidend ("galvanisch") verbinden van een object met aarde. De aarde kan als een geleider van praktisch onbeperkte capaciteit worden gezien. Het resultaat van aarding is dat het geaarde object daardoor een spanning krijgt van nul volt: de elektrische aarde. Aarding is nodig om statische elektriciteit, energielekken en blikseminslag te voorkomen.

Aarding geen harde verplichting Vanuit de veiligheidsbepalingen is aarding van PVinstallaties verplicht als de installatie zich in de buurt van een bliksemafleider bevindt. Is er geen bliksembeveiligingsinstallatie, dan is er norm-technisch dus geen harde verplichting. Elektrotechnisch gezien is echter ook hier aarding wel aan te bevelen! Het montagesysteem wordt gezien als een metalen constructie, en moet dus geaard worden. De zonnepanelen zelf zijn dubbel geïsoleerd en hoeven niet geaard te worden. “Als de afstand tussen de bliksemafleiderinstallatie en de PV-installatie kleiner is dan een halve meter, dan bestaat bij een blikseminslag de kans op vonkoverslag op andere metalen delen. Stroom volgt altijd de weg van de minste weerstand. Om vonkoverslag te voorkomen, dient in deze gevallen de blikseminstallatie en pv-installatie te worden gekoppeld en moet de gehele potentiaalvereffening worden uitgevoerd met 16mm2. Wat in de praktijk nog wel eens gebeurt, is dat de bliksembeveiligingsinstallatie als aardingsaansluitpunt wordt gekozen. Dat is helaas een veelvoorkomende fout.” Maar aarding is wèl nodig! In PV-installaties die zijn gemonteerd op metalen draagconstructies, kunnen als gevolg van condensatorwerking en vocht statische ladingen of potentiaalverschillen ontstaan. De draagconstructies kunnen als zendantenne gaan fungeren en daarmee storing op radio-ontvangst veroorzaken. Daarom moet in deze installaties potentiaalvereffening worden toegepast. Dit houdt in dat ter plaatse van het dak een potentiaal vereffeningsrail wordt geplaatst waarop de metalen draagconstructies en het omhulsel van metalen omvormers worden aangesloten. De potentiaal vereffeningsrail wordt met een aparte “aardleiding” aangesloten op de hoofdaardrail van het gebouw. De aan te leggen potentiaal vereffeningsleidingen naar de draagconstructies dienen te worden gecombineerd met de DC-leidingen. Dringend advies is dus om gewoon ALTIJD te aarden! Als installateurs altijd de zonnepanelen aarden zijn we er zeker van dat de panelen geen statisch elektriciteitsveld opwekken en dat zij beschermd zijn tegen een mogelijke blikseminslag. Meestal worden zonnepanelen aangesloten op het aardenetwerk van het huis, maar in het geval van voorkomen van blikseminslag worden de frames en de behuizing geaard buitenshuis.

Maar ook dan kan het nog fout gaan De consumentbond geeft op haar site een aantal praktische tips en punten waar je op moet letten als je de aanschaf van zonnepanelen overweegt. De boodschap daarbij is: Vertrouw niet blindelings op installateur! Als voorbeeld wordt daarbij aangehaald dat niet al te lange strings moeten worden gemaakt en de panelen en kabels zo moeten worden gelegd, dat plus-en minkabels van de string geen ‘rondje’ (inductielus) over het dak maken, maar dichtbij elkaar heen en terug lopen. Installateurs zien dit kennelijk vaak over het hoofd, of maken toch een lus om zo op kabellengte en arbeidsuren te besparen. Een gewaarschuwd mens ... Vraag de installateur daarom of hij hier bij het legplan rekening mee houdt. Installateurs moeten zich aan de NEN 1010-norm houden en werken volgens het ISSO Handboek Zonne-energie, versie 2019. Als een installateur hiervan bij navraag niet op de hoogte blijkt te zijn, kies dan liever voor een ander installatiebedrijf.

Voorkom inductielussen met een correct legplan Bron: ISSO Handboek Zonne-energie, versie 2016.

Gedeelde verantwoordelijkheid Het is te gemakkelijk om alles in de schoenen van de installateur schuiven. Ook degene die overweegt om zonnepanelen te laten installeren heeft de verplichting zich vooraf goed in de materie te verdiepen om te voorkomen dat men de welbekende kat in de zak koopt… Niet alleen om zichzelf te behoeden voor veel ellende, maar ook om de radioamateur-community een groot plezier te doen! De consumentenbond biedt een prima start op haar site: https://www.consumentenbond.nl/zonnepanelen/kiezen Andere interessante links: https://www.conduct.nl/tool/pv-installaties/info-aarding/ https://www.linkedin.com/pulse/lekstromen-en-pv-installaties-kees-compaan/ https://fritts.nl/aarding-zonnepanelen/

Uit: DARU Magazine, maart 2020 (geen auteur genoemd) Menno (PE1LDZ)

9. Tenslotte

Wat een leuke afwisselende nieuwsbrief, ik had prachtige copij, dank Stef, Menno en Theo! Toch wat lees plezier in deze pittige tijden, laat eens weten wat je er van vindt? Ik kan tegen kritiek en verbeter graag, maar ben ook een liefhebber van een vast format (wel zo makkelijk). Maar als er andere ideeën of suggesties zijn graag. Niet tot maandag deze keer, maar tot a.s. vrijdag tijdens de Waterland ronde en de huisfrequentie in Waterland is 145.250, zet die ook eens bij en doe een aanroep. Veel thuis en binnen, kom naar het waterland café.

Blijf gezond en een fijn (thuis!!!) weekend.

Best 73's,

Sietse (PF2X) Redacteur A56