INHOUD

1. Voorwoord (PE1LDZ)

2. Van de secretaris (PD75BER)

3. Douchen zonder storing (PA3CJV)

4. Een roestige specht, een erfenis van een ergernis (PE1LDZ)

5. New smartphone App…

6. QTC gratis

7. Gelezen in andere bladen (Advertorial voor onze onvolprezen leesmap) (PE1LDZ)

8. Slotwoord (PE1LDZ)

1/Voorwoord

COVID-19, ik kan het zo langzamerhand niet meer horen! Inmiddels gaat de tweede golf naar zijn hoogtepunt, de ene overheidsmaatregel volgt de voorgaande in hoog tempo op, het dagelijks leven en de economie knarst en piept in zijn voegen… Het enige wat je kan doen is doorbijten, je verstand gebruiken en hopen op betere tijden, het is niet anders. Ik betrap mij erop de nieuwsberichten en actualiteiten rubrieken te vermijden om niet depressief te worden en in doemdenken te vervallen. Onze hobby is daarin een mooie uitlaatklep, het Corona virus is niet in staat HF aan te tasten al willen sommige “nep-nieuws” verspreiders ons wat anders willen laten geloven, denk maar even aan de 5G sprookjes. We leven in een vrij land met inmiddels 17 miljoen inwoners, en grote hoeveelheden virologen, complotdenkers, anti-vaxers en wat dies meer zij…Het kan en mag hier allemaal. Gelukkig kan ik de krant dichtvouwen en de radio en tv uit zetten. Op de HF banden kom ik ze gelukkig niet tegen, die zijn veel te gevaarlijk voor dit soort lieden als je in je eigen waarheid gelooft.

2/ Van de secretaris Beste leden van de afdeling Waterland, zoals het er op dit moment uitziet gaan we elkaar voorlopig niet treffen op onze vertrouwde eerste maandagavond van de maand. Ons vaste onderkomen, het verenigingslokaal van de Hengelsportvereniging aan de Vrouwenzandstraat 157, is niet erg geschikt voor corona tijden, en het bestuur van de Hengelsportvereniging heeft besloten dat het niet wordt verhuurd of op een andere manier wordt gebruikt voor kleine of grotere groepen. We zijn dus nog wel een tijdje aangewezen op contact via de Nieuwsbrief, de Waterlandronde op 145.350 MHz op vrijdagavond om 21 uur, of de telefoon. Maar misschien heeft iemand wel een briljante oplossing -laat dat dan onmiddellijk weten, PI4WLD@Veron.nl

Intussen hopen we maar dat het iedereen goed gaat; laat het weten als je hulp of steun of gezelligheid nodig hebt. En voor de mensen onder ons die de RABO bank hebben: vergeet niet je als lid aan te melden, zie de vorige Nieuwsbrief en de website van de Rabobank Waterland en omstreken. Om er vervolgens aan te denken om op onze afdeling, Veron Waterland, een stem uit te brengen. Vanaf 5 oktober kan dat. Dit alles voor de clubkas. Alvast bedankt, ook namens onze penningmeester. Op woensdag 21 oktober 2020 bestaat onze Veron 75 jaar, en hoewel de feestelijkheden een beetje anders zijn dan we vorig jaar dachten, kan in elk geval één onderdeel doorgaan. Iedereen die een verjaardagscall heeft met 75 erin wordt opgeroepen om die woensdag 21 oktober actief te zijn op de banden en zo aandacht te besteden aan 75 jaar Veron. Doet allen mee! Heb het goed, 73 de Bernard Kruithof, secretaris van de afdeling Waterland van de Veron A56, pd75ber

3. Douchen zonder storing.

Het zal begin 70-er jaren geweest zijn dat ik voor het eerst kennis maakte met het zend-amateurisme. Ik was toen al bezig met elektronische schakelingen en het beluisteren van omroepstations op de korte golf. Rond 1978 haalde ik mijn C machtiging en begon ik op 2 meter. Een paar jaar later wilde ik toch ook mijn A machtiging hebben. Ik was in die tijd ook lid van de VRZA en in hun blad stond een keer een mededeling dat ze een cursus seinen en opnemen hadden weten te regelen, op zaterdagochtend, bij de Zeevaartschool in Amsterdam, aan de Nieuwevaart. Een paar weken later zaten we met een man of 12 weer in de schoolbanken in een uitstekend uitgerust lokaal waar we les kregen via de tel-methode. De docent, meneer Schaap, begreep er niets van: “Door de week heb ik lui zoals jullie en die moet ik seinen en opnemen bijbrengen en ze hebben er gewoon geen zin in. En nu komen jullie vrijwillig op je vrije zaterdag?” Hij schudde zijn zeemanshoofd. Uiteindelijk vond hij het wel erg leuk, hij had nog nooit zo’n enthousiaste groep gehad die zich de vaardigheden zo snel eigen maakten. Op één of twee na slaagden we allemaal. Daarna heb ik er weinig mee gedaan, misschien was het halen van het examen wel een doel op zich. Uiteindelijk kwam ook de klad in het 2 meter gebeuren. Zo gaan die dingen wel eens, je hebt je werk, je huishouden en dan komen er kinderen.

Misschien denkt iemand: maar hoe zit dat nu met de douche? Nou, ik ben nu met pensioen en dat was een mooie gelegenheid om de hobby nieuw leven in te blazen. Antennes voor 2 meter, 70 centimeter en 137 MHz op het dak en voor HF een simpele draad antenne. Als ontvanger een SDRplay met SDRuno software. De ontvangst op HF viel mij niet tegen, nou ja…. boven 5,5 MHz dan. Want wat was daaronder nou aan de hand? Allemaal signalen van ongeveer 3kHz breed (Afb. 1), oplopend in sterkte en uitstervend in de middengolf, waar kwam dat nou vandaan? Door de problemen op de woningmarkt hebben wij nog twee inwonende kinderen met hun elektronische spullen. Verleidelijk om daar de schuld te leggen! Overigens niet lang want ze waren maar al te bereid om hun apparatuur uit te zetten en los te koppelen: zij waren het niet. De storing was er altijd, of nee toch niet, op een avond was het stil maar de volgende dag was het weer terug. De zonnepanelen misschien, nee die ook niet.

Uiteindelijk een laptop ingericht met hard-en software en het hele huis spanningsloos gemaakt. De storing verdween, het moest dus in ons huis zitten. Bij het inschakelen van de groepen bleek dat de boosdoener op de tweede verdieping/vliering moest zitten. Maar wat zat er dan, zonnepanelen en een dochter die het niet waren. Dan was een nog de vriezer en wasdroger, onlogisch maar toch even de stekkers er uit, geen resultaat. Wat zag ik nou over het hoofd? Ja, de centrale ventilatie maar die staat altijd aan. Ook daar even de stekker eruit en jawel, de storing verdween! Maar dat strookte niet met het feit dat de storing af en toe spontaan verdween. Toen begon mij iets te dagen: de ventilatie draait altijd op een lage stand (1) maar als iemand een douche neemt zet die de ventilatie in een hogere stand! Dat was simpel te testen en bingo: alleen in stand 1 (laag) verscheen de storing. In afbeelding 2 is het moment te zien van schakelen van stand 1 naar stand 2. In gedachten hoorde ik mijn kinderen al zeggen: “Ik ga even onder de douche, kan jij even met je radio spelen”. Misschien om te beginnen maar eens een mailtje naar de fabrikant!

Voor wie het weten wil, het gaat om een ventilator model Comfofan S van het merk, ja het is de goden verzoeken, Zehnder.

Wordt wellicht vervolgd. Peter, PA3CJV

4 Een roestige specht, een erfenis van een ergernis….

Vanwege mijn activiteiten in een “hobby-niche”, namelijk (oude-) militaire radio’s, ben ik lid van de Wireless No. 19 set group, een email reflector groep voor-en door liefhebbers van genoemde soort apparatuur. In deze groep zijn verschillende topics die mede-amateurs en verzamelaars met elkaar delen, soms ook wel eens een beetje “off topic” zoals het volgende onderwerp m.b.t. de Russische “Over-the-horizon-radar” uit de Koude Oorlog periode en werkend op de HF-banden. Waarschijnlijk begint het een aantal van jullie al te dagen: het gaat om de onder de zendamateurs bekend staande “Woodpecker” die menige verbinding op de HF amateurbanden verziekte door een min-of-meer als een specht klinkende hevige storing. Ondanks de Intruderwatch en de vele klachten trokken de Russen zich hier niets van aan, helaas is hun gedrag wat dat aangaat nooit veranderd… Door achterhaalde techniek en het beeïndigen van de Koude oorlog staan de antenne installaties bestaande uit gigantische hoeveelheden gekoppelde rhombische antennes weg te roesten in de Oekraïne op een steenworp afstand van Chernobyl, vlakbij Duga waar de antenne installatie staat. In het onderstaande filmpje (kopieer de link naar de zoekbalk) is de sarcofaag van de ingepakte kerncentrale op de achtergrond te zien. Ik heb bewondering voor de makers van dit filmpje….mij krijgen ze niet met 100 paarden in deze torenhoge hoop roest, hi!

https://www.youtube.com/watch?v=b6L2PEdpd4M

Menno, PE1LDZ

5/ New Smartphone App Can Identify Unknown Data Modes

Een ongelooflijk aantal radiosignalen in digitale modus beslaat het spectrum en het is niet altijd mogelijk om de specifieke werkingsmodus te identificeren. CW, PSK31 en FT8 zijn vrij eenvoudig, maar hoe zit het met CIS405, STANAG of CHIP64? Een nieuwe smartphone-app kan dingen vereenvoudigen. SignalID kan ongeveer 20 signaalmodi herkennen (er kunnen er meer komen), in slechts 5 seconden opnametijd. De app is open source en gratis. Het gebruik ervan is eenvoudig. Nadat de frequentie en bandbreedte zijn ingesteld, plaatst de gebruiker de microfoon van de mobiele telefoon in de buurt van de luidspreker van de ontvanger, drukt op de grote knop en wacht 5 seconden. Hoe stiller de externe omgeving, hoe minder fouten.

"Het algoritme is gebaseerd op frequentie, dus onjuiste afstemming zal resulteren in een foutieve detectie. De opname is om praktische redenen beperkt tot 5 seconden. Modeherkenning vereist mogelijk meerdere pogingen, aldus de ontwikkelaar, Tortillum, en upgrades zijn al in de maak. "De gemakkelijkste manier om het te proberen is RTTY of STANAG", voegde de ontwikkelaar eraan toe. De weinige commentaren tot nu toe van gebruikers suggereren dat er misschien nog wat werk nodig is, maar ze prezen het concept. De ontwikkelaar nodigt aanvullende opmerkingen uit.

Bron: Twenthe Beam

6/QTC gratis

QTC: nieuw, gratis, digitaal magazine voor radioamateurs De Radio Amateur Society of Australia (RASA) maakt bekend dat zij een pilot start met QTC, een nieuw, gratis, digitaal magazine voor radioamateurs. Het magazine zal iedere twee maanden verschijnen en onder andere terugkerende columns brengen. Daarnaast komen er ook artikelen over technische onderwerpen en regelgeving. Geïnteresseerden kunnen de eerste editie van QTC downloaden via onderstaande link: https://vkradioamateurs.org/qtc-e-magazine/ Bron: websitehttps://www.veron.nl/

7/ Gelezen in andere bladen….allen (en nog meer…) te vinden in onze Regio 56 Waterland leesmap….een onuitputtelijke en zich steeds weer vernieuwende bron van nieuws, feiten, historie en ontwikkelingen in het zendamateurisme.

De “hard-copy” bladen blijven even de voorrang houden in deze rubriek. Achtereenvolgens wordt belicht wat het augustusnummer van Funkamateur, het augustus en septembernummer van QST en het augustus en septembernummer van CQ-DL ons te bieden hebben. Het augustusnummer van Funkamateur biedt o.a. de liefhebber van oude radiotechniek leesvoer om van te smullen. Jürgen F. Hemme, HB9ANR, behandelt in het artikel “KWAmateurfunkempfänger – kurzer geschichtlicher Abriss”, radio’s en de techniek ervan vanaf de 30-er jaren van de vorige eeuw. Uiteraard mag de beroemde National HRO niet ontbreken.

Nog niet actief met FT8? Herbert Seewald laat in zijn bijdrage “CAT-/Sound-Interface Microham USB III vorgestellt” zien hoe je dat eenvoudig, weliswaar met een gekocht apparaat, realiseert.

Zelfbouwers kunnen zich uitleven op een “Einfacher WSPR-Sender als Bildungsproject”. Anthony Le Cren, F4GOH/KB1GOH, beschrijft de opbouw van deze zender die voorzien is van een Arduino Nano. Tevens geeft hij inkijk in de software. Mooi om te zien hoe de schakeling eerst op breadboard is opgebouwd.

Wie kent de piekspanningen en statische ontladingen niet, die optreden bij bijv. onweer. De “Antennenschalter für die Amateurfunkstation” van Günter-Fred Mandel, DL4ZAO, zorgt ervoor dat deze spanningen op een veilige manier worden afgevoerd, waardoor schade aan apparatuur wordt voorkomen. Horst Twele, DK6AE, voorziet zijn woning onder andere d.m.v. zonnepalen van energie. Duidelijk wordt dat hij in “Hausstromversorgung mittels Photovoltaikanlage (2)” de nodige aandacht besteedt aan ontstoring van de installatie. Wel geeft hij aan te beoordelen hoe het zit met eisen van de verzekering alvorens zelf met een dergelijke installatie aan de slag te gaan. Een beetje stoeien met “oude” computertechniek?

In “Grundschaltungen der Computertechnik” behandelt Dr.-Ing. Klaus Sander een aantal simpele schakelingen om zelf te bouwen. Dr.-Ing Werner Hegewald, DL2RD geeft in “Neue Form de Ausbreitungsanalyse bei VOCAP-dank VE3NEA” uitleg over de mogelijkheid om inzichtelijk te maken welke verbindingen er gemaakt zijn tussen 2 ITU-zones naar keuze.

Een antenne voor inzet bij bijv. een velddag wordt beschreven door Edward J. Shortridge, W4JOQ, in de bijdrage “ZweibandIverted-V-Antenne für 80 m und 40 m”. Verschillende details voor de praktische opbouw komen aan de orde.

De Raspberry Pi kent vele mogelijkheden en toepassingen. Detlef Schmegel, DL0HUP, belicht de toepassing als mediabox. In “Nutzung des Raspberry Pi als universelle Mediabox” beschrijft hij deze.

Dr.-Ing. Bernd Hillerich, DK9EV, laat zien hoe hij een klein wereldontvangertje benut voor veldsterktemetingen. In “Weltempfänger Tecsun PL-365 als selektiver Feldstärktemesser” laat hij zien dat o.a. storingsbronnen en de optredende veldsterkten te bepalen zijn. Het augustusnummer van QST begint met “Program an Arduino to Transmit WSPR” van Anthony Le Cren, F4GOH/KB1GOH. De lay-out is anders, de foto’s en figuren zijn anders, maar inhoudelijk hetzelfde artikel als in het augustusnummer van Funkamateur. Dat bomen invloed hebben op het stralingspatroon was al wel bekend. Echter blijft het moeilijk om bomen of in dit geval een bos op te nemen in een antenne modelleringsprogamma. Steve Stearns, K6OIK, werkt in het artikel “Antenna Perfomance in a Forest of Trees” een methode uit om de effecten van het bos te modelleren.

Een twee meter antenne in de vorm van een windmeter? John Portune, W6NBC, heeft dit bijzondere idee gerealiseerd. Wie niet bang is voor enige mechanische arbeid (Plumbers delight) is het artikel “The Rooster-Tenna – A 2-Meter Weathervane Antenna” een aanrader. Behoorlijk gedetailleerd worden de werkzaamheden beschreven.

In de rubriek “Product Review” laat Paul Danzer, N1II, een aantal gassoldeer pistolen de revue passeren. Hij laat zien dat niet alleen praktische redenen, geen “lastig” snoer nodig, de aanwezigheid van dit gereedschap in de shack rechtvaardigen

Riccardo Gionetti, I0FDH, is niet tevreden over de commercieel verkrijgbare mechanische encoders. In het septembernummer van QST gaat hij diep in op de theorie en bouw van een goedkope optical encoder. Mocht u zelf ook niet tevreden zijn over de in de handel verkrijgbare encoders en de uitdaging van eigenbouw willen aangaan, dan moet het artikel “Build Your Own Optical Encoder” zeker niet overgeslagen worden.

Knoppen op handmicrofoons die zo klein zijn dat het plezier van het bedienen van het apparaat verloren gaat. Derek Rutz,K7NZ, ervaarde dit probleem. Hij verving deze bediening door een kastje met grote knoppen. In het artikel “Bigger Buttons are Better” geeft hij aan hij dat gerealiseerd heeft.

SOTA activisten houden er niet van veel bagage mee te nemen. Wandelstokken zijn echter onmisbaar bij wandeltochten in de bergen. Zach Tompson, KM4BLG, gebruikt de wandelstokken als antennemast. Hoe hij dat doet maakt hij in zijn bijdrage “Easy to use Antenna Mast for Portable Operators” duidelijk. Dat scheelt weer aan gewicht in de rugzak.

In “Product review” worden achtereenvolgens de “SDRplay RSPdx Software-Defined Receiver”, de “Funkamateur/SDR-Kits FA-VA5 Vector Antenna Analyzer”, de “Cushcraft AR-2 “Ringo” 2 Meter Antenna” en de “EAntenna DUOSAT Dual-Band Satellite Antenna” op de pijnbank gelegd.

CQ-DL van augustus begint met een overzicht van bouwprojecten om inspiratie te bieden voor een keuze om in de wintermaanden met bouwen actief te zijn. De lijst gepresenteerd door Martin Kickartz, DG9KS, in het artikel “Selbstbau im Amateurfunk mit Bausatzen” pretendeert niet volledig te zijn en is enkel bedoeld als leidraad om een geschikt project te vinden.

De Yaesu FT-dx101D staat op dit moment op de 1e plaats in de bekende Sherwood-lijst. Marc Michalzik, DL8ABE, onderzoekt in “Das SDR-Konzept wird Weltmeister” de eigenschappen van de transceiver en beoordeelt in hoeverre deze hoog aangeschreven transceiver die hoge waardering verdient.

Een “Multi-Ein/Aus-Taster für Relais” wordt beschreven door Harbert Schulz, DG7MCC. In een 3 pagina’s tellend artikel licht hij de werking en toepassing ervan toe.

Klaus Nöll, DL4FCY, beschrijft hoe hij hands-free vanuit de auto zendt. Met redelijk simpele zelfbouw wordt dit door hem gerealiseerd. Wie ook met het probleem zit om verantwoord vanuit de auto te kunnen zenden moet het artikel “Freisprecheinrichtung selbst gebaut” maar eens diepgaand bestuderen.

Ontwerpen van eigen schakelsymbolen etc. blijft soms nodig, vooral al als je zelf schakelingen ontwerpt. F.G. Aletsee, DL6FCD, helpt je daarin op weg met zijn bijdrage “Eigene Bauteile in Kicad anlegen”. Uit de titel wordt duidelijk dat hij daarvoor het vrij beschikbare programma Kicad gebruikt.

Een antenne voor 30 en 60 meter wordt beschreven door Martin Steyer, DK7ZB, bekend van de “DK7ZB-Anpassung”. In het artikel “Zweiband-Trap-Dipol” beschrijft hij, naast de uitvoering van antenne zelf, hoe de sperkringen op de juiste frequentie af te regelen. In sommige gevallen is het praktisch een magnetic loop antenne ter beschikking te hebben. Met name als een buitenantenne niet mogelijk is en ook een draad als binnenantenne op praktische problemen stuit of te veel QRM oppikt of veroorzaakt.

Arno H. Taruttis, DK3SS, laat in het artikel “Magnetische Antenne – komfortabel abgestimmt” zien hoe hij deze antenne op een bijzondere wijze en comfortabel afstemt. In het artikel “Komparator-Wissen” brengt Wolgang Gellerich, DL3TZ, ons op de hoogte van wat dit bouwelement kan leveren. De geschiktheid als vervanging van operationele versterkers wordt toegelicht.

De nieuwe QO-100 Downconverter V3d van AMSAT-DL ondersteunt het aansluiten van een 1,3” OLED-Display. In de bijdrage “1,3” OLED-Display-Anschluss am AMSAT-DL Downconverter V3d” beschrijft Stefan Reimann, DG8FAC, twee methoden om dit te realiseren.

De Weaver-methode of 3e methode om SSB te maken is niet zo bekend. Echter met de toenemende populariteit van SDR werd deze methode weer interessant om toe te passen. Reinhardt Weber, DC5ZM, maakt in het artikel “Weaver-Methode leicht verständlich” duidelijk hoe de methode werkt.

In het septembernummer van CQ-DL gaat Marc Michalzik, DL8ABE, verder met zijn beschouwing over de Yaesu FT-dx101D. In het artikel “Am Messplatz beeindruckend” is te lezen hoe de transceiver aan de tand wordt gevoeld.

Het artikel “Drehrichtungspoti-Austausch am Vertikalrotor” maakt in woord en beeld duidelijk hoe een defecte richtingspotentiometer bij een elevatierotor (zorgt voor beweging in verticale richting) vervangen kan worden. Gerfried Palme, DH8AG, had de pech van een defect en beschrijft de oplossing. Stefan Baier, DL8SFZ, is de problemen die hij ervaarde met zijn oude voeding voorzien van een dikke, zware trafo voor 15 Volt (regelbaar) en 25 ampere, zat en besluit deze te vervangen door een geschakelde voeding. Lees over zijn ervaringen in het artikel “Vom Trafo zum Schaltnetzteil”.

Dat het diep ontladen van oplaadbare batterijen slecht is voor de levensduur van deze componenten, is algemeen bekend. Maar hoe bescherm je deze batterijen hiervoor? Hans-Otto Modler, OE55MU, legt in “Tiefentladeschutz” uit hoe deze bescherming d.m.v. een eenvoudig zelfbouwproject te realiseren valt.

Altijd roepen projecten met buizen nostalgische gevoelens op en nodigen ze uit tot nabouw. Frank Heidamke, DJ2FR, realiseert een middengolf oscillator met modulator onder toepassing van batterijbuisjes. Het gaat kriebelen bij het lezen van zijn artikel “MW-Oscillator mit Batterieröhren”.

De DF6SJ antenne is er een van een bijzonder type. Deze antenne van de hand van dr. Gerd Janzen, DF6SJ, is beschreven in het meinummer van CQ-DL in 2017. In het artikel “Welcher Gewinn hat der DF6SJ-Rundstrahler” legt Sebestian Schramm, DH3YAV, de stralingseigenschappen ervan bloot.

Het tweede en laatste deel van de serie over comparator i.p.v. een operationele versterker behandelt “Geschwindigkeit und Schwingneigung” (snelheid en oscilleerneiging, in het Duits lijkt het mooier). Wolfgang Gellerich, DJ3TZ, leidt ons door de materie.

Een bouwprojectje in de “Bastelecke” van CQ-DL is een ontvangertje voor 6070 kHz waarmee Radio DARC op de zondagmorgen ontvangen kan worden. Met een convertor wordt tevens de ontvangstfrequentie 3955 kHz mogelijk gemaakt. Radio DARC zendt zondag t/m vrijdag om 21 uur MET op deze frequentie uit. Frank Sichla, DL7VFS, beschrijft in “Empfang von Radio het project.

Bron: Twenthe Beam, Berto, PA2BDV